Wyprawa na całkowite zaćmienie Słońca 21.08.2017

Zespół obserwatorów z naszego Instytutu w składzie: prof. P. Rudawy, prof. A. Berlicki i dr K. Radziszewski, dokonał obserwacji korony słonecznej podczas całkowitego zaćmienia Słońca w pobliżu miejscowości Stanley w stanie Idaho, w USA. Obserwacje były prowadzone w ramach wspólnej ekspedycji zorganizowanej przez badaczy z Queen's University Belfast i Uniwersytetu Wrocławskiego.

Warunki obserwacyjne tym razem były bardzo dobre. Na sześć poprzednich zaćmień mogliśmy prowadzić obserwacje tylko w czasie trzech zaćmień. Co prawda podczas fazy całkowitej zaćmienia niebo było pokryte cienką warstwą mgły, ale nie przeszkadzała ona w prowadzeniu obserwacji. Nasz instrument rejestrował obrazy atmosfery słonecznej w tzw. zielonej linii koronalnej (Fe XIV, 530.3 nm), oraz w świetle białym. Zielona linia koronalna jest emitowana przez bardzo gorącą plazmę o temperaturze około miliona kelwinów, ale może być rejestrowana z powierzchni Ziemi, ponieważ jej długość fali znajduje się w paśmie przepuszczalności atmosfery ziemskiej. Analiza uzyskanych danych obserwacyjnych pozwoli określić, czy atmosfera Słońca jest ogrzewana falami magnetohydrodynamicznymi. Obserwacje w świetle białym posłużą do analizy struktury korony słonecznej, a także umożliwią korektę ewentualnych błędów prowadzenia teleskopu, oraz chwilowych zmian przejrzystości atmosfery ziemskiej.

Nasza ekspedycja dotarła na miejsce obserwacji na tydzień przed zaćmieniem. Cały ten czas wykorzystaliśmy na zmontowanie, wyregulowanie i wielokrotną kontrolę instrumentów, pracując od rana do późnej nocy. Niestety, jak zawsze podczas wypraw zaćmieniowych, nie mieliśmy czasu na zwiedzanie okolicy, a w czasie zaćmienia nie mieliśmy dużo czasu na podziwianie tego przepięknego zjawiska, gdyż nasza uwaga koncentrowała się na kontroli pracy aparatury.

Obserwatorzy, prof. Berlicki, prof. Rudawy i dr Radziszewski. Obok zdjęcie aparatury użytej do obserwacji korony słonecznej. W namiocie przechowywane były komputery oraz system awaryjnego zasilania aparatury (z którego na szczęście nie musieliśmy korzystać). Cała aparatura została dostarczona na miejsce obserwacji w widocznej na zdjęciu wielkiej zielonej skrzyni, która podczas zaćmienia służyła za osłonę zacieniającą komputery.

Przykłady uzyskanych obrazów korony słonecznej, po lewej w świetle białym, po prawej w świetle zielonej linii koronalnej FeXIV 530,3 nm.